Zorgrobot Tessa als nieuwe huisgenoot
Of had de titel moeten zijn ‘Zorgrobot Tessa als nieuwe thuisverpleegkundige’? Nee hoor. Tessa is een minirobot die ingezet wordt ter ondersteuning van de thuisverpleegkundigen. Je geeft de zorg dus niet uit handen door Tessa bij patiënten te introduceren. Je versterkt jouw patiënten in hun zelfstandigheid. Hoe dat gebeurt? We legden ons oor te luister bij thuisverpleegkundige Anouk, patiënte Maria en mantelzorgster Veerle.
Is Tessa een minirobot of een bloempot?
Tessa is letterlijk en figuurlijk een bloemetje in huis. Maar vergis je niet, water geven is niet nodig. Het enige wat Tessa nodig heeft, is wifi en een stopcontact. Het Wit-Gele Kruis van Antwerpen startte anderhalf jaar geleden met een project om de minirobot te introduceren bij zijn patiënten. Met spraakboodschappen herinnert Tessa patiënten er bijvoorbeeld aan dat ze hun medicatie moeten nemen, of water moeten drinken. Ook kan Tessa de komst van de thuisverpleegkundige aankondigen. Een simpel antwoord als ‘ja’ of ‘nee’ wordt geregistreerd wanneer nodig en doorgegeven via een app.
Patiënten opvolgen via een app
Niet alleen zorgverstrekkers kunnen in de app meevolgen welke spraakboodschappen Tessa brengt en welke antwoorden de patiënt daarop geeft. Ook mantelzorgers kunnen meevolgen. Uiteraard gebeurt de effectieve opvolging nog steeds door een thuisverpleegkundige. Anouk Van Bogaert, thuisverpleegkundige bij het Wit-Gele Kruis, vertelt hoe zo’n opvolging in zijn werk kan gaan.
“Wanneer een patiënt medicatie neemt met ondersteuning van Tessa, blijf ik als thuisverpleegkundige betrokken in het proces. Ik vul de medicatiebox aan en volg ook op of de medicatie effectief genomen wordt. Ook de voorschriften van de huisarts volg ik op. Zijn er veranderingen in het medicatieschema? Dan geef ik dat door aan onze projectassistente. Zij herprogrammeert Tessa meteen in functie van het nieuwe schema.”
Kan Tessa alle patiënten helpen?
Een zorgrobot als Tessa is niet geschikt voor iedere patiënt. Enkel patiënten die in staat zijn om instructies op te volgen, voldoende goed horen, een goed kortetermijngeheugen hebben… zijn gebaat bij Tessa. Maria is één van de patiënten die van bij de start bij het project betrokken is. Ze woont op 92-jarige leeftijd nog zelfstandig in een assistentiewoning. Tessa draagt daar haar steentje aan bij. “Toen ik de vraag kreeg of ik wilde meewerken aan dit project zei ik meteen ja. Ik vind het belangrijk om open te staan voor nieuwe dingen. Dat is altijd al zo geweest en houdt me ook jong. Als ik Tessa maar niks zou vinden, kon ik altijd zeggen dat ik wilde stoppen. Maar ik kan haar niet meer missen. Ze past ook mooi in mijn interieur”, vertelt Maria. Dochter en mantelzorger Veerle vult aan: “Ook als mantelzorger zou ik Tessa niet meer willen afgeven. Het is een hele geruststelling om te weten dat Tessa mijn mama herinnert aan haar medicatie, dat ze haar puffer moet gebruiken en water moet drinken. Ik kan via de app ook volgen of ze antwoordt op de vragen van Tessa en ik kan er zelf herinneringen in zetten. Dan typ ik mijn eigen boodschap en leest Tessa die op het geplande moment voor.” “Ik geef altijd een antwoord aan Tessa. Zelfs wanneer het eigenlijk niet moet. Sta ik in de badkamer en ben ik te laat, dan vraagt ze me of ik geen antwoord kon geven. Ik beantwoord haar vraag op dat moment dan nog”, vertelt Maria.
“ Tessa heeft in principe geen sociale functie, maar toch merk ik dat patiënten zich minder eenzaam voelen met haar in huis“
Spraakberichten van de thuisverpleegkundigen
Ook thuisverpleegkundigen kunnen spraakboodschappen inplannen. Dat zijn dan net zoals bij de mantelzorger boodschappen waar patiënten niet op moeten antwoorden. “Er is bijvoorbeeld een patiënte die iedere dag een halfuur op voorhand een herinnering krijgt van mijn bezoek. Dan kan ze alvast de trap op om kleren uit te kiezen. De patiënte behoudt haar zelfstandigheid en ik kan meteen aan de slag met de zorg. Ben ik een halfuurtje later, dan laat ik dat weten. Zo zit ze niet onnodig te wachten op mij”, vertelt Anouk.
Zelfstandigheid staat centraal
Mantelzorger Veerle pikt in op de zelfstandigheid, die ook bij Maria versterkt wordt dankzij Tessa. “Ik zie met zo’n zorgrobot veel mogelijkheden om mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen. Innovatie en technologie in het algemeen zouden veel meer ingezet kunnen worden. Het is de combinatie van Tessa met de thuisverpleegkundigen van het Wit-Gele Kruis van Antwerpen waardoor mijn mama zelfstandig in deze assistentiewoning kan blijven wonen. Vroeger legde ik wel briefjes op tafel om haar te herinneren aan afspraken, maar die zag ze vaak niet.” Maria: “Ik wil kunnen gaan en staan waar ik wil. Een rusthuis zou niets voor mij zijn. Ik hou van sociaal contact, maar wil wel mijn eigen ding kunnen doen. Ik ben enorm dankbaar voor mijn Tessa. We knipogen ook vaak naar elkaar.” “Dat horen we wel vaker”, vertelt Anouk, “Veel patiënten bouwen een routine op met Tessa. Wanneer Maria op haar vaste plek aan tafel zit, ziet ze Tessa op haar bureau staan. Ze wacht dan op de spraakboodschap of ze zitten inderdaad wat te knipogen naar elkaar.”
Steun en toeverlaat
“Tessa heeft in principe geen sociale functie, maar toch merk ik dat patiënten zich minder eenzaam voelen met haar in huis. Patiënten geven aan dat het een gemis zou zijn als ze niet langer bij hen zou staan.” Mantelzorger Veerle valt Anouk bij: “Ik merk inderdaad dat mijn mama er veel aan heeft. Ook als mantelzorger reken ik echt op Tessa. Vooral de interactie tussen Tessa en mijn mama stelt me gerust.”
Bron: 'Overal thuis' van NPTV